Bağırsak Kanseri , bağırsağın iç duvarından gelişen üzüm tanesi gibi çıkıntılardır. Genellikle 50 yaşından sonra oluşurlar ve büyüyerek kansere dönüşebilirler. 50 yaşından önce de nadiren oluşabilir.Polipler kanser değildir. Ancak yıllar içinde büyüyerek kansere dönebilirler. Polipler çıkarıldıklarında kanser riski de ortadan kalkmış olur. Küçük polipler hiçbir belirti vermeyebilirler. Büyüdüklerinde ise kanamaya ve demir eksikliği anemisine neden olabilirler.
Bu Makalede Neler Var?
Bağırsak Kanseri Erken Tanınabilir mi?
Evet tarama testleri ile kanser oluşmadan, oluşmuşsa da henüz belirti vermeden tanınabilir ve gerekli tedavi ile şifa sağlanabilir. Çünkü kolon kanserinin yaklaşık %95’i poliplerden oluşmaktadır.
Polip ve bağırsak kanser taraması kimlere yapılmalıdır?
Orta risk grubu
- 50 yaşve üzerindeki erkek ve kadınlar (Yüksek risk grubu)
- Birinci dereceden akrabalarında kolon kanseri veya polipsaptananlar
( Akrabaların kolon kanseri tanısı aldığı yaş önemlidir. Çünkü riskli kişiye, akrabanın kolon kanseri olma yaşından 5 yıl öce tarama testi yapılmaya başlanmalıdır ) - Kalın bağırsakta polip öyküsü olanlar
- Ailesinde rahim, yumurtalık, meme gibi kanser olanlar
- İnflamatuar barsak hastalığı olanlar (sol kolon tutulumu olanlara hastalık başlangıcından sonra 10 yılda bir, tüm kolon tutulumu olanlara 7 yılda bir kolonoskopik tarama gerekir )
Hangi tarama testleri yapılabilir?
Dışkıda gizli kan testi:
Kalın barsak kanseri ve polipler dışkı renginde değişiklik yapmayacak küçük miktarda kanamaya neden olabilirler. Bu nedenle yılda 1 kez haftada 3 kez yada 3 gün üst üste özel bir diyetten sonra dışkıda gözle görülmeyen kan aranır. Ancak polip veya tümörden sürekli kanama olmadığından testin duyarlılığı düşüktür. Bu nedenle her yıl tekrarlanan dışkıda gizli kan testi ile birlikte 5 yılda bir yapılan flexibl rektosigmoidoskopi tanı şansını artırır.
Flexibl Rektosigmoidoskopi:
Kalın bağırsağın alt 1/4-1/3’lük kısmının ucunda kamera bulunan, kıvrılabilen , bükülebilir ince bir cihazla incelenmesidir. İşlemin süresi 5-10 dakika kadardır.İşlem sırasında ağrı hissedilmez. Polip bulunursa tüm kolon incelenmesi ( kolonoskopi ) ve polipin çıkartılması ( polipektomi ) yapılmalıdır. Sigmoidoskopi 40 yaş ve üzerindeki orta risk grubu için önerilir ve 5 yılda 1 kez yapılmalıdır.
Kolonoskopi:
Tüm bağırsağın sigmoidoskopide tanımlanan cihazla incelenmesidir. Hastalar işlemden bir gün önce müshil ile bağırsak temizliği yaparlar. Ayrıca işlem sırasında sakinleştirici ve ağrı kesici ilaç yapılır. Polip saptandığında işlem sırasında çıkarılır ve patolojiye incelemeye gönderilir. Normal kalın barsakta polipten kanser gelişmesine dek geçen sürenin ortalama 5 yıl olduğu bilindiğinden işlem sırasında polip saptanmazsa da 5 yılda bir işlem tekrarlanmalıdır.
Amerikan Kanser Derneği, toplumda 50 yaş ve üzerinde bulunan herkesin ve yaş sınırı olmaksızın yüksek risk grubunda yer alanların kolon kanseri için tarama programına alınmasını önermektedir. Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ve Japonya’da bu program rutin olarak uygulanmakta olup bu ülkelerde kolon kanserinden ölüm oranları düşmektedir.
Özetle ( Polip taraması için )
- Dışkıda gizli kan :Yılda 1 kez
- Fleksibl rektosigmoidoskopi :5 yılda 1 kez
- Kolonoskopi :5 yılda 1 kez
İki seçenekten biri önerilmektedir:
- Dışkıda gizli kan testi ve flexibl rektosigmoidoskopinin birlikte yapılması
- Yalnızca kolonoskopi yapılması.